اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی:
معرفی یک کتاب
شایدبرای خیلی ها این سوال پیش بیاید که چرا برغم همه تلاشهای خستگی ناپذیر آزادیخواهی در دو قرن گذشته بطور اعم ومخصوصا در یکصد سال اخیر وبرغم ایثارها و جان باختن ها ومبارزات خیل بیشمار آزادیخواهان و ظهور دولتمردان پاکدست و سالمی همچون امیرکبیر و قائم مقام فراهانی و دکتر مصدق و امثالهم کماکان جامعه ما در راه نیل به اهداف آزادی واقعی ودموکراسی درخور باموانع و مشکلات عدیده مواجه است؟.
چرا این حجم ناکارآمدی وارد عرصه های سیاسی،اقتصادی،اجتماعی،صنعتی،مدیریتی،علمی وآموزشی مملکت نمود یافته وحجم ریاکاری ها و خیانتها و دزدیها و اختلاسها ،فزونی یافته است؟.براستی مملکتی با اینهمه منابع خدادادی چرا باید از فقر وبیکاری رنج ببرد.در فساد و اعتیاد وفحشا غوطه ور گردد؟.منشا اینهمه تفرق و اختلاف نظرها چیست و چرا ما ایرانیان نمیتوانیم مثل بسیاری از دیگر ملل دنیا، بدنبال یک آرمان مشترک باشیم؟.
یکی از کتابهایی که تا حدودی میتواند به این سوالات پاسخ دهد کتابیست بنام اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی تالیف دکتر محمود سریع القلم استاد دانشگاه شهیدبهشتی.این نویسنده در راستای پاسخگویی به این تیپ سوالات کتاب مفید ومشابهی هم قبلا نگاشته با عنوان اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار.هیچیک از مصادیق و مطالب مطروحه در این آثار محدود به عصر ودوره خاصی نیست و معطوف است به خصلتها و روحیات گوناگون ما ایرانیها که در ارکان مختلف زندگی فردی واجتماعی ما بروز میکند.نویسنده در بخشی از این کتاب میگوید:
طی ۱۷۰ سال گذشته ایرانیان در میان خود توافقی نداشته اندکه در چه مسیری میخواهند کشور را بسازند.الویتهای آنان چیست.اهداف هردوره از تاریخ معاصر ایران مورد اجماع و وثوق عامه نبوده است.طیف روشنفکران،نویسندگان،خبرنگاران،تحصیل کرده ها،روحانیون و دیگر مراجع فکری و اجتماعی نتوانسته اند به یک جمعبندی پایداربرای حکمرانی ومدیریت و تصمیم گیری برسند.رضاشاه و محمدرضاشاه سامان فکری خودرا بنا نهادند.رقبای فکری خودرا نپذیرفتند.به اوج قدرت خودرسیدند وسپس به تدریج در سراشیبی قرار گرفتند و سقوط کردند.
این تحقیق ضمن بررسی نظام تصمیم گیری،به علل سقوط هر دو پهلوی اشاره میکند و سقوط را در نهایت ناشی از اقتدارگرایی فردی تلقی میکند.کشوری که میخواهد مدرن شود و پیشرفت کند نمیتواند همه امور خود را در ذهن،مصالح،دیدگاهها و سلایق یک نفر خلاصه کند واین کانون نظری بحرانهای هر دو پهلویست…!پایان نقل قول
مطالعه این کتاب ارزشمند را به اهل فضل و علاقمندان به دانستن توصیه میکنم…
اقتدارگرایی ایرانی در عهد پهلوی
