محیط زیست

یخچالهای طبیعی منطقه تخت سلیمان

یخچالهای طبیعی و عوارض ذوب شدن یخها(فرصتها،تهدیدها)

یخچال های طبیعی منطقه تخت سلیمان:

اگر مُشتی برف را در کف دست خود بفشاریم تبدیل به یخ میشودو این همان پدیده ایست که در نواحی دره ایی و شکافهای کوهستانی رُخ میدهد.یعنی در اثر نیروی گرانش زمین، برفهای نقاط بالادست با توجه به شیب منطقه به سمت دره و پائین دست حرکت میکند.این برفها روی هم فشرده وسفت میگردد و تبدیل به یخ میشود.با توجه به عدم تابش نور کافی درنواحی دره ایی و حجم برفهایی که بمرور ایام ودرطی سالهای متمادی در این نقاط انباشت میگردندیخچالهای طبیعی کوهستانی شکل میگیرند.

مهمترین یخچالهای طبیعی ایران

یخچالهای طبیعی دیگری نیز در دنیا مخصوصا مناطق قطبین وجود دارند که منشا غیر کوهستان دارند. یخچالهای طبیعی ایران همه اش از نوع کوهستانی هستند.اهم آنها به قرار زیراست:

-یخچالهای رشته کوههای تخت سلیمان واقع در منطقه کلاردشت مازندران.
– یخچالهای طبیعی اطراف دماوند.
– یخچال طبیعی قله سبلان.
– یخچال طبیعی قله زردکوه.
-یخچالهای طبیعی قله اشترانکوه.
مجموعه یخچالهای تخت سلیمان شامل یخچالهای سرچال،علمچال،تخت سلیمان،مرجیکش ،خرسان،هفت خوان،چالون و اسپیلت هستند. جملگی این یخچالها در ارتفاعات بالای 4000متر قرار دارند.این یخچالهابزرگترین مجموعه یخچالهای طبیعی ایران محسوب میشوند.

فرصتها و تهدیدها

نظر به افزایش جمعیت وتوسعه مناطق شهری و روستایی وضرورت تامین منابع آب شیرین ،وجود یخچالها و برفچالها در سرزمین کم آب ونیمه خشک ایران ،فرصت مغتنمی ست از لحاظ تامین منابع آبی و نیز تهدیدی ست اساسی و خطری بالقوه از بابت عوارض و پیامدهای ناشی ازگرمایش زمین و ذوب یخها و جاری شدن سیلها و سیبلابها.

نظرکارشناسان

بررسیهای کارشناسی حاکیست طی سی سال گذشته بطور متوسط یک درجه به متوسط دمای محیطی منطقه یخچالهای تخت سلیمان اضافه شده است. اثرات این افزایش دما سبب تَرَک خوردن یخها و ذوب آنها و جاری شدن آب از طریق رودخانه ایی که در زیر آن یخچالها جاریست وصدای شُرشُر جریان آب آنرا بوضوح میتوانید به هنگام پیمایش سطح یخچال علمچال و سرچال بشنوید قابل رویت است.

یخچالهای طبیعی منطقه تخت سلیمان

همانگونه که در تصاویر زیر که  تابستان 98وبه هنگام صعود به قله تخت سلیمان از منطقه برداشته ام، مشخص است تَرَکهای سطح این یخچالها که زیر خروارها سنگ عظیم الجثه پنهان شده فراوان است. این تَرَکهادر حال افزایش نیز هست.گرمایش تدریجی زمین (که یک مُعضل جهانیست)در کنار بارشهای باران در منطقه ،میتواند روند ذوب برفهای این یخچالها را تسریع بخشد. موجب راه افتادن سیل وسیلاب در مناطق پائین دست مخصوصا ونداربن ورودبارک و کلاردشت شود.

مخاطرات

با توجه به ساخت وسازهایی که در مسیر و همچنین در بستر رودخانه سردآبرود ورودبارک که یکی از مهمترین مفرهای آبی منطقه تخت سلیمان وهسارچال است ایجاد شده میتواند خسارت جانی و مالی فراونی به همراه بیاورد.شایدنتوانیم روند ذوب برف یخچالها را کند و یا با گرمایش زمین مقابله کنیم ولی میتوان با آینده نگری مسئولانه و جامع با در نظرداشتن منافع ملی،از ساخت وسازهای غیرمجاز وبی رویه مناطق رودبارک و کلاردشت جلوگیری نمود. بطوریکه از بروز حادثه نظیر آنچه که اوایل سال 98  در شمال و جنوب و غرب کشور اتفاق افتاده جلوگیری کرد…

رودخانه سردآبرود در منطقه ونداربن
دو مورد از کانالهای طبیعی  آبی، حاصل ذوب برفهای منطقه علمچال و سرچال و…که به این صورت رودخانه سردآبرود را تشکیل میدهند.
تَرَک برداشتن یخچال علمچال
ذوب شدن برف یخچال و حفره ایی که به رودخانه ایی جاری  در زیر همین یخها وصل است  و صدای شُرشُر آبش براحتی قابل شنیدن است..
نمونه دیگری از تَرَک یخچال و مشاهده سنگهای وزینی که روی این یخها قرار دارد..
نمونه ایی دیگر
اینهم نمونه ایی دیگر از یخهای در حال ذوب یخچال علمچال
پیشانی یخچال علمچال و دیواره علم کوه

پارس گیلدا
کلیه عکسها:17/5/98
یخچالهای طبیعی منطقه تخت سلیمان

مطالب بیشتر

نمایش بیشتر

مدیر سایت

من همان دم که وضو ساختم از چشمه عشق / چار تکبیر زدم یکسره بر هر چه که هست..! "حافظ" ......؛ نام و نام خانوادگی:حسین شعبانی مژدهی ؛ شغل: آزاد؛ تحصیلات: لیسانس در مهندسی؛ متاهل و پدر ؛ علاقمند به طبیعت گردی و کوهنوردی و عکاسی ومستندکردن تجارب نزدیک به هفت دهه پیمایش در این محنتگه خاکی..

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا