ملاقات قوام السلطنه با استالین:
استالین با هیات سیاسی ایرانی به سرپرستی قوام‌السلطنه که برای حل مسئله‌ی آذربایجان و نفت شمال به شوروی آمده بود، بسردی برخورد کرد.بنا به گفته‌ی مورخ‌الدوله سپهر، استالین طی دیدارش با قوام با وجود قد کوتاهش طوری بر روی صندلی می‌نشست که همیشه قسمتی از پشت کوتاه او، به قوام بلندقامت باشد. وی مرتب پیپ خود را روشن می‌کرد و دودش را به سوی صورت قوام‌السلطنه فوت می‌کرد.
این کار استالین تا مدتی ادامه یافت به طوری که همه افراد هیات متوجه رفتار نامناسب استالین شدند. همه مانده بودند که قوام‌السلطنه سمبل اشرافیت ایران چه عکس‌العملی در مقابل این کار ناشایست رهبر کارگران جهان از خود نشان می‌دهد. از هیکل تنومند و قامت بلند قوام که بگذریم همه چیز به نفع استالین با قدرت‌ترین مرد جهان بود.در حالی که قوام نخست‌وزیر کشوری فقیر و اشغال شد بود که جمعیت آن به زحمت به ۱۸ میلیون نفر می‌رسید.
شوروی در آن زمان 20 میلیون سرباز مجهز داشت که تعدادی در ایران بودند و حاضر به ترک کشور نبودند. سرانجام کاسه صبر قوام لبریز شد. چه فکری داشت کسی نمی‌دانست ولی همه دیدند دست در جیب بغل خود کرد قوطی سیگار طلای جواهرنشانش را بیرون آورد. برق جواهرات چشم‌ها را خیره کرد. سیگاری برداشت (قوام به ندرت سیگار می‌کشیده است) ته آن را چند بار بر روی قوطی سیاه طلایی گرانبهایش زد. بعد دست در جیب راست خود کرد. سپس دست در جیب دست چپ خود کرد. آنگاه به جیب بغل زد.
مورخ الدوله سپهر که دانست به دنبال قوطی کبریت می‌گردد، دست به جیب برد تا قوطی کبریت را بیرون آورد. اما قوام با آرنج به پهلوی او زد. سیگارش را به لب گذاشت سرش را به طرف استالین خم کرد(یعنی روشن کن). استالین بدون اراده کبریتش را برداشت روشن کرد و مقابل سیگار قوام گرفت. قوام السلطنه مدتی طول داد تا سیگار روشن شود وقتی سیگار گرفت با لبخندی معنی‌دار از استالین تشکر کرد.
سیگار قوام از توتون مخصوص گیلان بود که اداره دخانیات به طور سفارشی برای او تهیه کرده بود. با روشن شدن سیگار بوی عطر آن فضای سالن را پر کرد. به طوری که استالین به قوام گفت:«ممکن است یکی از سیگارهای شما را بکشم؟»قوام‌السلطنه همین را می‌خواست دست در جیب بغل خود کرد قوطی سیگار را بیرون آورد و مقابل استالین گرفت. رهبر شوروی سیگاری برداشت روشن کرد، کمی کشید و گفت:«من در عمرم سیگاری به این خوبی نکشیده‌ام!»استالین تا آخر جلسه، دیگر دود پیپش را به سوی قوام‌السلطنه فوت نکرد!.
قوام السلطنه در بازگشت به ایران برنامه‌های متعددی پیاده کرد که سرانجام به منجر به خروج سربازان شوروی از کشور و بازگشت آذربایجان به ایران بود.
ملاقات قوام السلطنه با استالین
