تیرگان:
بنا به افسانه ها واساطیر به باور ایرانیان باستان،منوچهر پادشاه ایران با افراسیاب پادشاه توران بر سر تعیین مرز دو کشور سالها باهم در جنگ بوده اند.این نبرد در نهایت در ماه تیر و در مازندران به نفع پادشاه توران رقم خورد.در این زمان سپاه دو کشور تصمیم میگیرند با هم صلح و سازش نمایند.سران دو سپاه توافق میکنند جهت تعین مرز دو کشور، تیری از مازندران به سمت خراسان پرتاب شود.آنگاه محل فرود تیر مرز دو کشور باشد.
آرش کمانگیر ، پهلوان نامدار ایرانی از سوی سپندارمذ(ایزد بانوی زمین) ماموریت می یابد که این مهم را به انجام برساند.آرش تیر و کمان خود را برداشته به قله دماوند صعود میکند.او از بلندای قله با قدرت هرچه تمامتر تیر را از چله کمان رها میکند و خود بیجان نقش بر زمین میشود.تیر آرش صفیرزنان روزها و روزها میرود تا بالاخره در کنار رود جیحون فرود می آید و بر بدنه درخت گردوئی مینشیند.در نتیجه آنجا بعنوان مرز بین ایران و توران تعیین میگردد.به این مناسبت جشن باشکوهی برگزار میشود .بدین ترتیب این جشن که تیرگان نامیده اند هرساله تکرار میگردد.
تیرگان از اعیاد کهن ایرانیان
تیرگان مثل مهرگان و سده و نوروز از جشنهای اصیل ایرانیان باستان است.که همچنان تا امروز به یادگار مانده است.این جشن را مردم بطور معمول در کنار آب برگذار میکنند.شرکت کنندگان در جشن با شور و شادی و شعف ضمن پاشیدن آب بر روی همدیگر از تیشتر( فرشته باران) درخواست باران و دفع خشکسالی مینمایند.جشن تیرگان در برخی از شهرهای ایران در روز اول تیر،دربرخی دیگر دهم تیر یا سیزدهم تیر برگذار میشود.در مازندران این جشن در روز سیزده تیر برگذار میشود.
روز ملی دماوند
دماوند از سال 1381 بعنوان اثر طبیعی ملی در شمار مناطق چهارگانه ارزشمند از نظر حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.از سال ۱۳۸۴ همچنین دوستداران قله دماوند در روز سیزدهم تیر در روستای رینه آمل پای قله ،گردهم می آیند و این جشن را در آنجا برگذار میکنند.در تاریخ سیزدهم تیر 1387،این کوه بعنوان نخستین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است.از آن تاریخ این روز بعنوان روز ملی دماوند نامگذاری شده است.
روز قلم
ابوریحان بیرونی مولف کتاب آثارالباقیه روز دهم تیر را روز کاتب یا نویسنده معرفی کرده است. وجه تسمیه آن نیز ستاره عطارد (تیر) است . عطارددر بین منجمین قدیم به کاتب سیارات مشهور بوده است.نامگذاری ۱۴ تیر بعنوان روز قلم ریشه در این روایت ابوریحان دارد.
گفتنی ست در خصوص تیرگان و روز دقیق آن و منشا ومبدا پیدایشش مثل همه وقایع دیگر در منابع مختلف، روایات گوناگونی قید گردیده است.جملگی آنها،نقاط اشتراک فراوانی دارند.در کنارهم بودن،مبارزه برای حفظ تمامیت ارضی،روحیه پهلوانی و جنگندگی،ترویج نشاط و شور و شادی،ایثار و از خودگذشتگی،دوست داشتن طبیعت واحترام و ارزش به آب از جمله بارزترین این وجوه است.
با آرزوی تحقق بهترینها برای ساکنان این مرزبوم. نیز آرزوی فرارسیدن روزهایی سرشار از آرامش و صلح و شادی و رفاه برای همگان.
تیرگان
