جامعه شناسی نخبه کشی در ایران
جامعه‌شناسی نخبه کشی کتابی از علی رضاقلی است.این اثردربارهٔ عملکردنخبگان سیاسی و برخورد جامعه ایران با آنهاست. این کتاب عنوان پر خواننده‌ترین کتاب در حوزهٔ مطالعات سیاسی در سال ۱۳۷۷ ایران را به خود اختصاص داده است.این اثر، تحلیلی جامعه شناسانه از برخی ریشه‌های تاریخی استبداد و عقب ماندگی در ایران، را بیان می‌دارد.
این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۷۷ از سوی نشر نی منتشر شد .پس از آن بارها تجدید چاپ شد.نویسنده کتاب «جامعه‌شناسی نخبه کشی» در پی پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا تغییر و اصلاح در ساخت و بافت جوامع به دست نخبگان و از بالا انجام می‌شود یا بر اثر تحول در بستر اجتماعی و از پایین. این کتاب تحلیلی جامعه شناسانه از برخی ریشه‌های تاریخی استبداد و عقب ماندگی در ایران است .به این منظور نویسنده به تحلیل شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمان قائم مقام فراهانی، امیرکبیر ومصدق می‌پردازد. نگارنده با مدد جویی از شواهد تاریخی مطرح می‌کند که ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران به گونه‌ای است که نخبگان سیاسی عملا برای اصلاح وضع موجود راه به جایی نمی‌برند چراکه جامعه تاب اصلاحات را نداشته و دست به نخبه کشی می‌زند.
بررسی اجمالی محتوی کتاب
کتاب از چهار فصل تشکیل شده‌است. فصل اول به بررسی ویژگی فرهنگ اقتصادی ایران اختصاص دارد. مولف با سیری اجمالی در تاریخ ایران از دوره مغول تا قرن نوزدهم، درمی یابد که فرهنگ اقتصادی پانصد سال اخیر ایران، ویژگی‌های خاصی مانند وابستگی، مصرف‌زدگی و تسلیم تکنولوژی مدرن شدن دارد که کم و بیش ثابت مانده‌است. فصل‌های دوم تا چهارم نیز به بررسی موردی حکم فوق درخصوص قائم مقام فراهانی، امیرکبیر و مصدق پرداخته و نشان می‌دهد که چگونه ساخت کلی کشور تمایل به نخبه کشی داشته‌است.
مصدق یکی دیگر از قربانیان اصلاحات در ایران
چهاردهم اسفند سالگرد وفات دکتر محمد مصدق نخست وزیر اسبق ایران پس از یک دوره حبس و حصر بوده است.صرفنظر از جنبه های سیاسی قضیه و عملکرد سیاسی سیاستمداران و نقش روشنفکران و مذهبیون و نیروهای طفیلی وسرگردان موسوم به لوطی ها و … در تحولات اجتماعی اوایل دهه سی خورشیدی ،که متعاقبا روند تاریخ معاصرایران تا حال حاضر را ورق زده است صرفا به لحاظ موضوعیت داشتن بحث نخبه کشی در فرهنگ ما ایرانیان در ابعاد گوناگون که در مقاطع گوناگون برسرنوشت تاریخی ما تاثیرگذاربوده است،لازم است در این خصوص تامل و تعمق صورت پذیرد.اگرچه تغییر یک رویه که در فرهنگ ملت ریشه دوانیده باشد مخصوصا وقتی اهمیت آن توسط زمامداران درک نگردد بسیار سخت و زمانبر است. ولی مطالعه اثار اندیشمندان مخصوصا آنانکه به اینگونه مسایل نگاه فراسیاسی دارند بر همگان لازم و بنظر من از نان شب واجبتر است.
جامعه شناسی نخبه کشی در ایران
